KANOLADA PSYLLİODES CHRYSOCEPHALA
07.Mar.2019Kanolada psylliodes chrysocephala (lahana gövde piresi)
Kanola tohumlarınızın ekimini yaptıktan sonra kanola hasatını beklerken bitkinizin karşı karşıya kalabileceği zararlılar arasında sıkça rastlanan P. crysocephala böceğinin erişkinleri 3,5 – 4,5 mm uzunluktadır. Farklı renklerin karışımından oluşan vücutları parlak metalik gri-mavi renginde görülür. Baş kısmı kızılımsı, anten ve arka bacakları kırmızı olan böcek türüdür. Tüm pire böceklerinde olduğu gibi arka ayaklarını zıplamak amacı ile kullanır. Anten ve ayakları turuncu-kırmızımsı renktedir.
Yetişkin böcekler ağustos ayının sonunda konukçu bitkinin yapraklarında çiftleşirler. Yumurtalarını çiftleşmeden 5-10 gün sonra bırakırlar. Yumurtlama eylül ayı sonundan nisan ortalarına kadar sürer ve tek bir dişi 1000 adet yumurta bırakabilir. Yumurtalar kanola bitkisinin toprağının 1-5 cm derinliklerinde kümeler halinde görülür. Psylliodes chrysocephala yumurtaları oval 0,9 x 0,4mm, soluk turuncu renktedir. Larva 60 gün kadar sonra yumurtadan çıkar ve kanola bitkisinin gövde ve yaprakları içerisinde beslenir. Sıcak geçen sonbaharlar yumurta bırakılmasına yardımcı olur ve larvaların erken çıkmasına sebebiyet verir. Tam olarak gelişimini yazın ilk aylarında tamamlayan larvalar pupa evresini toprakta geçirirler. Larvalar ilk çıktıklarında 1,5mm büyüklüğünde olup, daha sonra gelişerek 8mm’ye ulaşırlar. Vücutları sarımsı beyaz renkte, başları ise kahverengidir. Her yılın mayıs ayında yeni yetişkinler görülür. Erişkin Psylliodes Chrysocephala böcekleri kanola hasatı yapıldıktan sonra yaz mevsimini aktif olmadıkları bir süreç olarak geçirebilirler. Yaz ayları sonunda çiftleşen böceklerin bazıları kış aylarının zorlu koşullarından canlı çıkabilirler.
Kanola yetiştiriciliğinde karşılaşılan bu böcek türünün ciddi zararları bulunmakla birlikte oldukça yüksek verim kayıplarına sebep olurlar. Yetişkinler kanola bitkisinin yapraklarında delikler açarlar, larvalar ise genellikle alt saplarda görülürler. Kanola tarımında P. Crysocephala larvalarının oldukça fazla sayıda ve yoğun olması durumunda ya da bitki rozetinin zayıf gelişim göstermesi halinde larvalar köke doğru ilerleyerek bitkinin büyüme noktasını yok ederler. Şiddetli larva saldırısı bitkiye zarar verir, epidermisin soyulmasına neden olur, bu da kanola bitkisinin ölümüne yol açar. Direk zarar vermesinin yanı sıra P. Crysocephala saldırıları mantar ve bakteriyel enfeksiyonlara da sebep olur.
Belirtileri bitki köklerde ve büyüme noktalarında bozulmalar görülmesi, bitkide genel olarak tahribat şeklindedir. Önleme ve kontrolü için sonbahar aylarında yapılacak olan piretroid uygulamasının maliyeti oldukça düşük olduğundan profilaktik olarak tarlalara püskürtme yapılır, fakat sadece çok gerektiği durumlarda uygulanmalıdır. Ekim ayı sonu ve kasım ayı başlangıcında özellikle kanolanın fide aşamasında larva sayıları gözlemlenmelidir. Önceki hasat edilmiş ürünün tohumunu incelemek, su tuzakları kullanmak da zararlının miktarının erken farkedilmesine olanak sağlar.