SİLAJ HASADI ÖNCESİ ÖNEMLİ NOKTALAR

Mısır silajı dekara veriminin ve elde edilen silajin besleme değerinin yüksek olması gibi sebepler ile mısır bitkisi silaj için en çok terchih edilen bitkiler arasında yer almaktadır. Silaj amacı ile yapılacak mısır yetiştiriciliğinde kullanılacak silajlık mısır tohumunum kalitesi ve özellikleri hasadın olumlu sonuçlanmasını ve silaj kalitesini belirleyen oldukça önemli bir faktördür.

 

Mısır Hasat zamanı kolay bir şekilde nasıl belirlenir?

Mısır hasat zamanı, bitkide yapılacak birkaç gözlemle belirlenebilir;

 

Koçan büyüklüğünün bitki büyüklüğüne oranı, silaj hasadı sırasında ne kadar danenin işlenip kırılacağını göstermesi açısından önemlidir. Büyük koçanlı bitkilerde, ideal yüksek nişastaya (enerjiye) sahip silajı elde etmek için daha fazla işleme (ve de parça uzunluğu ayarı) gerekir.

Bitkinin olum grubu, bitkinin gelişip olgunluğa ulaşma ve ölme süreciyle tanımlanır. Erken olgunlaşandan, yeşil kalma özelliği fazla olan çeşitlere olum grupları arasında farklar bulunmaktadır. Yeşil kalma özelliği fazla olan çeşitlerin hasat aralıkları daha uzun olup, hasat zamanlamasının yönetilmesine ve de ideal nişasta miktarına ulaşılmasına imkan verirler.
Dane dolumundaki ilerleme bitki olgunluğunun temel göstergelerindendir. Çeşitler arasında dane dolum hızı ve süt çizgisi (danenin nişastayla dolma miktarı) açısından büyük farklılılar vardır.

 

Hasat öncesi kontroller - Silaj makinesinin hazır olduğundan emin olun!

Üreticiler, dane kırımının/parçalanmasının iyi olabilmesi için hasat öncesinde makineleri gözden geçirmelidir;

 

• Ideal silaj hasadı için dane kırma ve silaj parça uzunluğu ayarları kontrol edilmelidir.
• Silaj makinesinin kıyıcı başlığının iyi durumda olduğundan emin olunmalıdır. Bıçaklar ve de dane kırıcı tamburlarda aşınma olup olmadığı kontrol edilmelidir. Düzensiz silaj parça uzunluklarının önüne geçmek için hasarlı bıçaklar veya kanatlar değiştirilmelidir.
• Dane kırıcı tamburlar kontrol edilmeli ve de yıpranma söz konusu ise değiştirilmelidirler. Tamburlar arası boşluk ayarı kontrol edilmelidir (boşluk tüm danelerin kırılabilmesi için için 1-2 mm olmalıdır).

 

Silaj makinesi ayarları - Hasat sırasında kayıpları en aza indirmenizi sağlayan ayarlar

Hasat sırasında meydana gelen dane kaybının çoğu biçme ve besleme sırasında makinenin ayarlarıyla ilgili sorunlardan kaynaklanır.

• Hasat hızını, bitki sıklığı ve hasat koşullarına uygun şekilde tutmak önemlidir.
• Biçim sırasındaki kayıplar biyolojik ve mekanik faktörlerin yanı sıra yatmış ya da aşırı kuru bitkilerden kaynaklanabilir.
• Tambur veya rotor hız ayarı direkt olarak silaj kalitesine etki ettiğinden, dane kırma ayarlarının dikkatli yapılması gerekmektedir.
• Hava hızının ayarlanması özellikle dane kayıplarının önlenmesini sağlayabilir.
• Rutubetin doğru olduğundan emin olun, danede süt çizgisi %28-32 aralığında olmalıdır.
• Silajlık mısır yetiştiriciliğinde hasat verimliliği asla %100 olmaz, ancak ayarlar ne kadar iyi yapılırsa mısır silajı verimi ve karlılık o kadar artacaktır.

 

Silaj hasadında önemli noktalar

Mısır hasadı sırasında danenin kırılması ve parçalanması aşağıdaki nedenlerden dolayı önemlidir;

• Nişastanın inek tarafından sindirilmesini arttırmaya yardımcı olmak.
• Sindirim sırasında kullanılamayan nişasta yüzdesini düşürmek (daha verimli süt üretimi için).

Silaj parça uzunluğu - Doğru parça uzunluğunun ayarlanması daha iyi silaj kalitesi sağlar;

• İneklerde etkin geviş getirme için silaj makinesinde mısır ideal parça uzunluğunda kesilmelidir.
• Silaj makinesinin besleme hızı, silajın kesim ve parçalanmasını belirler, iyi işlenmiş silajla süt üretimi dolayısıyla kazanç artar.
• Silaj makineleri bitkiyi kesip parçalarken danelerini kırarak, danenin içinde yer alan nişastayı açığa çıkarırlar. Böylece hayvana verildiğinde sindirilebilirliği ve yararlanımı artar.
• Dane kırıcılar danenin rutubet ve süt dolum çizgisine göre ayarlanmalıdır. Rutubeti daha düşük daneleri (daha kuru) kırmak için tamburlar arası mesafe azaltılmalıdır.

 

Dane kırma - Hasat sonrası faydaları

DEKALB Teknoloji Merkezleri'nde ve deneme tarlalarında yapılan çalışmalar doğru dane kırmanın faydalarını ortaya koymuştur.

• Silaj makinesinde yapılacak doğru ayarlarla mısır hasadı sonrası kırılmamış dane miktarı oldukça azalmakta, böylece daha kaliteli bir silaj elde edilmektedir.
• Doğru ayarlarla daneler tamamen kırılıp parçalanmakta, bu da hayvanın sindirimi sırasında daha fazla kullanılabilir nişasta olmasını sağlamaktadır.

 

Süt performansı

Deneme çiftliklerinde yapılan çalışmalar, ideal silajın süt performansı üzerindeki olumlu etkilerini göstermiştir. Yem verimliliği, her 1 kg kuru madde alımı için üretilen süt miktarı ile ölçülür. Çalışmalar, daha kötü kesilmiş ve parçalanmış silaja göre ideal kesim ve parçalaması yapılmış mısır silajının her 1 kg kuru madde için 110 gr daha fazla süt üretimi sağladığını ve yaklaşık olarak her inekten günlük 2 kg fazla süt sağıldığını göstermiştir.

 

Mandıralar sütü en verimli biçimde üreterek kazançlarını arttırabilirler. İyi işlenmiş, yüksek nişastaya sahip silaj, sonradan rasyona dane ilavesi ihtiyacını azaltmakta ve maliyet düşüşü sağlamaktadır.

 

Üreme performansı

Deneme çiftliklerinde yapılan çalışmalar, ideal silajın ineğin üreme performansı üzerindeki olumlu etkilerini göstermiştir.

İdeal kesim ve parçalaması yapılmış silaj ile beslenen ineklerde ilk suni döllemede elde edilen %50 başarı oranı, standart silajla beslenmiş ineklerde %23 olarak gözlemlenmiştir. İlk denemede döllenmeyen ineklere uygulanacak daha sonraki dölleme denemeleri ise işletmeye maliyet olarak yansımaktadır.

 

Özet

DEKALB silaj çeşitlerinin üstün özellikleri ve Smart Hasat çözümleri, üreticilerin doğru hasat zamanını belirlemelerini ve doğru şekilde silajı işlemelerine yardımcı olarak süt üretimilerini en verimli hale getirmelerine yardımcı olur. Yeni jenerasyon silajlık mısır tohumu çeşitleri yüksek verim performansına, yüksek nişasta ve enerji içeriğine, sindirilebilirliğe ve de geniş bir hasat aralığına sahiptirler.